نرخ ارز
💸#اقتصاد #نرخ_ارز #تورم
۲️⃣نرخ سود اسمی و حقیقی در بازار بین بانکی:
🔶نرخ سود حقیقی در دوره هایی کاهش یافته است، اما به واسطه دغدغه تورمی سیاستگذار پولی این سیاست را ادامه نداده است.
به طور مشخص در نیمه دوم سال ۱۳۹۴ بانک مرکزی از طریق تبدیل اضافه برداشت به خط اعتباری و کاهش نرخ سود عرضه ذخایر، نرخ سود حقیقی را حدود ۵ درصد کاهش داده است و به کمتر از ۷ درصد رسانده است، اما مجدداً رفتار انقباضی در پیش گرفته و نرخ سود به بیش از ۱۰ درصد افزایش یافته است.
🔸 این سیاست حدود یکسال تداوم داشته و مجدداً بانک مرکزی با رویکرد انبساطی خود و البته الزام بانکها به کاهش نرخ سود سپرده در شهریورماه ۱۳۹۶ نرخ سود حقیقی را کاهش داده است.
🔶چنانکه بیان شد، بالا بودن نرخ سود بانکی (اختلاف بالای نرخ سود بانکی با تورم) باعث افزایش احتمال وقوع یک تورم فزاینده میشود. زیرا با بالا بودن نرخ سود بانکی بدهی بانکها از محل سود پرداختی به سپرده ها به طور مرتب افزایش می یابد. این امر باعث بزرگتر شدن ترازنامه بانکها در سمت بدهی شده و وضعیت ترازنامه بانکها را بدتر ساخته نیاز بانکها به استقراض از بانک مرکزی را افزایش داده و در نتیجه موجب رشد بیشتر نقدینگی می شود.
🔶با وجود روند کاهشی نرخ سود حقیقی در بازار بین بانکی تا آذرماه ۱۳۹۶ ،اتفاقات در سه ماهه آخر سال ۱۳۹۶ به گونه ای دیگر رخ داد.
👈 با کاهش اندک نرخ سود بانکی درحالی که نقدینگی روندی رو به رشد داشت، همانطور که پیش بینی می شد، بازار ارز و به دنبال آن طلا، دچار التهاب و نوسانات شد و پس از آن بازار مسکن را نیز تا حد زیادی تحت تأثیر قرار داد.
👈با وجود آنکه از ابتدای سال نرخ ارز روند افزایشی داشت، اما آذر ماه این افزایش شدت گرفت به طوری که نرخ ارز متوسط اسفندماه نسبت به متوسط آذرماه ۱۳٫۶ درصد افزایش داشته است.
در همین بازه زمانی نیز قیمت هر سکه بهار آزادی ۱۴٫۷۱ درصد (قیمت انتهای بازه نسبت به ابتدای بازه) رشد داشته است.
🔶در حقیقت به علت آنکه کاهش نرخ سود حقیقی بانکی همزمان با سایر سیاست هایی که در بالا به آن اشاره شد یعنی اصلاح ترازنامه شبکه بانکی نبوده است، اندکی کاهش در نرخ سود بانکی منجر به افزایش تقاضای سفته بازی در بازار ارز و طلا شده و حتی به بازار مسکن نیز سرایت کرده است.
🔶بر همین اساس به منظور کنترل نوسانات بازار ارز و طلا، هیئت دولت در تاریخ ۲۵ بهمن ماه ۱۳۹۶ مصوبه را به تصویب رساند که براساس آن به بانک مرکزی اجازه داده شده بود که به مدت دو هفته اوراق مشارکت یکساله با نرخ سود ۲۰ درصد به فروش رساند. این درحالی است که نرخ سود سپرده یکساله بانکها در این تاریخ ۱۵ درصد بوده است. همچنین با پایان این مدت، اسناد خزانه با نرخ ۲۰٫۵ درصد عرضه شد.
✴️بنابراین عملا سیاست کاهش نرخ سود بانکی متوقف شده و مجدداً به منظور کاهش التهابات بازار، نرخ سود افزایش داده شد.
🔴🔴بالا بودن نرخ سود بانکی، همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، تنها میتواند در کوتاه مدت، تورم ناشی از افزایش نقدینگی را به عقب بیندازد. با اینحال به ازای هر روز بالا بودن نرخ سود بانکی حقیقی،هزینه اصلاحات در سیستم بانکی افزایش یافته و وقوع یک ابرتورم محتمل تر میشود.