سه شیوه انتشار اوراق ارزی مصوب در کمیته فقهی سازمان بورس
در چکیده این گزارش آمده است: انتشار ارزی اوراق از دیرباز در بازار سرمایه کشور، به جهت جذب سرمایهگذار خارجی یا پوشش ریسک، مطرح بوده و هست. اما تاکنون، اینکه از چه مدلهایی میتوان برای انتشار ارزی اوراق بهره جست مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. این گزارش به شیوههای انتشار ارزی انواع اوراق، بهصورت شماتیک پرداخته و اوراق سلف ارز برای مدیریت سیاستهای ارزی را معرفی نموده است.
در بخش دیگری از این گزارش میخوانیم: بازارهای مالی برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز و تأمین مالی ارزی، راهکارهای مختلفی را فراروی سرمایه گذاران و سرمایه پذیران قرار می دهند. استفاده از قراردادهای مشتقه ارزی (مانند آتی نرخ ارز یا سوآپ ارزی) از راهکارهای متداول در حوزه مدیریت ریسک نوسانات نرخ ارز محسوب می شود. اما از آنجایی که در بازار سرمایه کشور،هنوز این قراردادهای مشتقه عملیاتی نشدهاند، یافتن راهکار دیگری برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز حائز اهمیت بالایی است.
برای نیل به این منظور، تلاش شد تا از ظرفیت موجود در حوزه انتشار انواع اوراق بهادار جهت پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز و همچنین تأمین مالی ارزی بهره برداری شود. بدین منظور، کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق به بهادار، به پیشنهاد مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، انتشار اوراق ارزی به ۳ شیوه زیر را در دستور کار قرار داد و به تصویب رساند.
۱- گردآوری منابع صرفاً ارزی، پرداخت سودهای دوره ای ارزی و تسویه ارزی؛
۲- انتشار ارزی اوراق و گردآوری منابع به صورت ریالی، محاسبۀ ارزی سود اوراق و پرداخت آن به ریال، محاسبه سود و زیان نهایی اوراق به صورت ارزی اما با تسویه ریالی (اوراق ارز پیوند)؛
۳- اختیار بر پرداخت و تسویۀ ریالی یا ارزی.
هر سه مدل ذکر شده، متفاوت از یکدیگرند به طوری که صرفاً مدل اول را میتوان انتشار ارزی نامید؛ در حالی که مدل دوم، مدل ارز پیوند و مدل سوم، مدل ترکیبی است. در ذیل به نحوه انتشار هر یک از سه مدل در اوراق مختلف پرداخته، انتشار اوراق سلف ارز را نیز به عنوان ابزار جدید مطرح نمودهایم.